Bilgisayar Mühendisliği Okuyacaklara Önemli Tavsiyeler

Bilgisayar mühendisliği okumayı düşünenler için 5 tavsiye!

Yazıya başlamadan önce, kısaca mühendisliğin tanımına bakalım.
Mühendislik, beceriksiz birinin iki dolara kötü yaptığı bir şeyi bir dolara iyi yapma sanatıdır.

Bir mühendisin diğer insanlardan sıyrılabilmesi için her yerde, her koşulda akıllı çözümler üretmesi gerekir. Bunun için de çok yönlü olması gerekir. Özellikle de bilgisayar mühendislerinin.. Çünkü diğer mühendisliklere göre bilgisayar mühendisliği daha fazla sektöre hitap etmektedir. Örneğin; sağlık, tarım, spor ve askeri sanayi gibi çeşitli alanlarda projeler geliştirebilirsiniz. Çok gezip, çok kitap okuyarak çeşitli konularda genel kültürünüzü geliştirmeniz sizin yararınıza olacaktır.

...

Şimdi bilgisayar mühendisliği okumak isteyenlere bir kaç konu başlığı altında tavsiyeler vermek istiyorum. Elbette tavsiyelerimin doğrulukları tartışılır, lakin Bilgisayar Mühendisliği bölümünden mezun olmuş ve çalışan biri olarak kendi tecrübelerimi sizlere aktarmak istedim.

Adım 1 - Hangi Üniversiteyi Seçmeliyim?

Üniversite tercihinizi yaparken, üniversiteleri her konuda iyice araştırdıktan sonra karar verin. Bölümlerin facebook sayfalarına yorum yazıp tavsiyeler alın. O bölümde okuyanlar sizlere her türlü konuda içtenlikle cevap verecektir.

Üniversite tercihi yaparken şu 3 maddeyi mutlaka dikkate alın:

 +  Coğrafi Konum: Bence bir şehrin coğrafi konumu, kendinizi geliştirebilmeniz için en önemli unsurlardan bir tanesi. Ben öğrenciyken, hızlı tren ve komşu gelişmiş şehirleri bakımından Eskişehir çok iyi şartlara sahipti. İstanbul, Ankara, Sakarya ve Konya gibi şehirlere yakınlığından dolayı çevre illerdeki birçok etkinliğe kolaylıkla ulaşabilmemize imkan tanıyordu. Ankara’da düzenlenen bir konferansa hızlı tren ile 1 buçuk saatte gidebiliyordum. Benim tavsiyem, bir üniversitenin eğitiminin yanında ulaşım olanaklarını da değerlendirmeniz. Mesela Fırat Üniversitesi, hoca kalitesi olarak belki çoğu üniversiteden daha iyi olabilir, fakat ulaşım zorluğu nedeniyle şehir dışındaki etkinliklere katılabilmeniz daha zahmetli olacaktır.

 +  Olanaklar: Üniversitelerin Erasmus ile hangi ülkelere gönderdiklerine, laboratuvar ve donanım yeterliliklerine bakabilirsiniz.

 +  Yabancı Dilde Eğitim: Bilgisayar mühendisliği, İngilizce ile çok içli dışlı bir bölümdür. Tercih yaparken İngilizce eğitim seviyesi en az %30 olan üniversiteleri tercih edebilirsiniz. Bu meslekte İngilizce olmazsa olmaz.

Adım 2 - Üniversiteye Başlamadan Önce Yapılması Gerekenler

Üniversiteye daha hazırlıklı bir şekilde başlamak için kendinizi bazı konularda geliştirebilirsiniz.

 2.1 - İngilizcenizi Geliştirin 

İngilizce bilmeniz, sadece Türkçe kaynaklara bağlı kalmayıp İngilizce yazılmış diğer kaynaklara da erişebilmenizi sağlar. Ayrıca İngilizce bilmek size iş hayatınızda da büyük kapılar açacaktır. Piyasadaki çoğu şirket İngilizce bilen mühendisler arıyor.

Kısa bir süre içerisinde düzenli çalışarak yabancı dilinizi yeterli seviyelere getirebilirsiniz. Hazırlık bölümü okuyacaklar ilk olarak bir muafiyet sınavına girerler. İngilizce muafiyet sınavından yeterli puanı alırsanız, 1 sene hazırlık okuma derdinden kurtulursunuz. İngilizce hazırlık okumalı mıyız, diye soracak olursanız, şahsen ben 1 sene hazırlıkta kalarak 2 sene hazırlık okudum. Hazırlıkta gördüğümüz İngilizce, okuyacağım bölümle ilgili değildi. Sadece günlük İngilizce eğitimi aldık. Benim açımdan sıkıcı geçen bir hazırlık dönemiydi. Zamanınızı boşa harcamamak için yaz aylarında iyi çalışıp muafiyet sınavını geçebiliyorsanız geçin derim.

Muafiyet sınavında başarısız olduysanız mecburen hazırlık okuyacaksınız. Hazırlık bölümünü okurken hemen yeni bilgisayar almayı düşünmeyin. Elinizde bir bilgisayar varsa şimdilik onunla idare edebilirsiniz. Çünkü bu sene bilgisayara çok fazla ihtiyacınız olmayacaktır. Bilgisayarınız fazladan 1 sene yerinde öylece yatıp eskimesin. Ben bölüme geçtiğimde almıştım bilgisayarımı. Intel i5 işlemcili Dell marka laptoptu. i5 işlemciler fazlasıyla işinizi görüyor. Eğer oyun moyun derdiniz yoksa i7 işlemciye para verip harçlığınızı israf etmeyin derim.

 2.2 - Algoritma Temellerini ve Bir Yazılım Dilini Öğrenin 

Bölümü kazandıktan sonra, okul açılmadan az da olsa algoritma becerilerinizi geliştirebilirsiniz. İnternetten ücretsiz eğitimlerin yayınlandığı herhangi bir platformdan C, C++, Java veya Python dillerinden birini seçerek öğrenmeye başlayabilirsiniz.

Ben hazırlığı bitirdikten sonra, o yaz Kodlab yayıncılığın “Algoritma ve Programlama Mantığı” kitabını ve “Yeni Başlayanlar için Java” kitabını bitirip daha bölüme başlamadan iyi kötü kod yazmaya başlamıştım. Lakin bölümde ilk önce C programlama dilini görmeye başlamıştık ve bu dil Java’ya göre daha zordu ve C dilini anlamada zorlanmıştım. Ama yazın hiç bakmasam belki de daha çok zorlanacaktım.

 2.3 - Blog Yazmaya Başlayın 

Mutlaka bir blog siteniz olsun. Blog yazarak yazı yazabilme kabiliyetinizi güçlendirin. Öğrendiğiniz yeni şeyleri ve katıldığınız konferanslar hakkında yorumlarınızı blogunuzda paylaşabilirsiniz. Böylelikle hem kendi bilgilerinizi tazelemiş olursunuz hem de diğer kişilerin bu bilgilerden faydalanmasını sağlayabilirsiniz.

Bilginin Zekatı Paylaşmaktır.

Hemen şimdi bir blog açarak ilk adımı atın. Şuan benim de kullanmış olduğum “Blogger” sistemi ile ücretsiz blog siteleri kurabilirsiniz. Daha çok profesyonellik isteyenler için wordpress’i önerebilirim.

Adım 3 - Ders İçerikleri, Projeler ve Stajlar

 Dersler 

İlk senenizde sizlere 1 veya 2 yazılım dili öğretilecektir. Kendinizi geliştirmek istiyorsanız asla okulla paralel gitmeyin. Kendi kendinize öğrenebileceğiniz onlarca teknoloji var. İlk işiniz kişisel web sitenizi oluşturmak olsun ve blog yazıları yazmaya başlayın. Ben blog sitemi 1. sınıfta açmıştım. Web tasarımı o kadar zor bir konu değil. Html ve css öğrenerek hayalinizdeki siteyi yapmanız çok kolay. Bir bilgisayar mühendisinin temel işlemleri yapacak seviyede Html/Css bilgisi olması gerekir diye düşünüyorum.

Eğitim hayatınız boyunca derslere gerekenden çok fazla önem vermeyin. Piyasadaki çoğu şirket sizi yeteneklerinize bakarak işe alıyor, nota bakan çok fazla şirket yok. Ne kötü bir örneğim değil mi..

Not ortalamanız nerelerde gerekli?

Eğer Tübitak, Roketsan gibi vb. yerlerde çalışmak istiyorsanız bu yerler 2.50 veya 3.00 ortalama üzeri kişileri mülakata çağırıyor. Yani bölüm aşırı zor değil, en az 2.50 ortalama yapmaya çalışın. E bide yüksek lisans var. Akademik bir gelecek düşünenler derslerine sımsıkı sarılsın derim.

Staj konusunda ise, hepsi için not şartı var diyemem ama bazı yerler stajyerlerin not ortalamasına bakıyor maalesef. Şahsen benim staj yaptığım şirketler not ortalamasına bakmıyordu. Baksalar hiçbirine giremezdim.

Derslerin hepsi kıymetli. Not için çalışmayın. Dersten düşük notlar alabilirsiniz, ama derste öğrendiğiniz bilgilerle alanınızda bir şeyler yapabiliyor olun. 4. sınıfa geldiğinizde gördüğünüz tüm derslerin ne kadar önemli olduğunu anlayacaksınız. İlk seneler gördüğünüz seçmeli dersler hariç tabi. İlk yardım ve Türk dili dersleri bile var. Ambulansın numarasını biliyorsanız ilk yardım dersi kolaylıkla geçilir. Özetle, enerjinizi önemli derslere harcayın.

 Projeler 

Bilgisayar mühendisliğinde her gün yazılım dersleri görmeyeceksiniz. Karşınıza bol bol matematik ile alakalı dersler çıkacak. Bunun yanı sıra, donanım dersleri olacak, ki donanım dersleri birazcık beyin yakabilir dikkat! Microcomputer dersini 3 kez almıştım. Ama ders İngilizce, anlaşılmıyor napalım :) Daha sonra network, işletim sistemleri gibi geniş alanlarda eğitimler alacaksınız. Seneler geçtikçe projeli dersleriniz artacak. Bazen o dönem aldığınız tüm derslerin projesinin ve yanında ödül olarak sunumlarının olması sizi yorabilir.

Bilgisayar mühendisliğini diğer mühendisliklerden ayıran en önemli şey sanırım aşırı derecede fazla projelerin verilmesidir. Sabahtan akşama kadar bilgisayar başında uğraşmak zor bir eylem. Sabrı olan gelsin. Ve yurtta kalıyorsanız, sizi hiç anlamayacaklar, boş boş takılıyorsunuz sanacaklar. Onlara laf anlatmaya çalışarak da kendinizi yormayın lütfen.

Uzun süreli projelere dahil olun. Bu süreçte hangi alanlarda iyi olduğunuzu göreceksiniz. Hocalarınız sayısızca proje verecek zaten. 4 yıl boyunca ne kadar proje yaptım sayamadım. Unutmayın, 3–5 kişilik proje gruplarında her zaman en fazla 1 yada 2 kişi o projeyi yapacaktır, diğerleri genellikle yatma eğilimindeler. Buradaki konumunuz, geleceğinizin aynası, buna inanabilirsiniz. Şimdiki şirketimde çalıştığım alan, öğrenciyken yaptığımız projelerde kullandığım teknolojiler üzerine diyebilirim.

Projelerde sorumluluk almayanlar ile asla çalışmayın derler, ben tam tersini söylüyorum, en sorumsuz kişileri bulun. Sabah akşam bu kişilerle de takılmayın tabii. Körle yatan şaşı kalkar elbet. Böyle bir grubun size faydaları; artık geminin kaptanı siz olursunuz, sorumsuz bir grup size kötü bir ekibi nasıl iyi seviyeye getiririmi öğretecektir. Dayak yiye yiye dayak atmayı öğrenmek diye bir şey var. Zamanla sorumsuz grup arkadaşlarınız size dayak atmayı da öğretecektir.

 Staj 

Bilgisayar mühendisliğinde 2. sınıfın bahar döneminden itibaren staj aramalarına başlarsınız. Her üniversitenin zorunlu stajları olur. Teknoparklardaki staj fırsatlarını kovalayın. Turkcell, Microsoft gibi teknoloji şirketlerine de staj başvurularınızı göndermekten asla çekinmeyin. Beni seçmezler demeyin, umutsuz yolladığım Microsoft staj başvurum kabul edilmişti. Hevesli olduğunuzu karşı tarafa aktarabilin yeter.

Microsoft'a staja katılmam adım adım gerçekleşti aslında. Birinci sınıfta Akademik Bilişim etkinliğinden haberdar olup bu etkinliğe katılmıştım. Güzel bir etkinlik olduğu için bir sonraki seneye de katıldım. Bu etkinlikte ise okuldan bir arkadaşla tanışmıştım, sohbet esnasında bizim teknoparkta çalıştığını söyledi. Onun vesilesiyle orada gönüllü çalışmaya başladım. 2. sınıfa gidiyordum ve programlamaya dair pek adam akıllı bir şey bilmiyordum. Sürekli gidip geldim, yapılanları izledim. Aktif bir şey yapmasam da yazılıma dair bilgilerim gerçekten artıyordu. Bulut teknoloji, büyük veri, node.js, socket.io gibi bir çok teknolojiyi orada duymuştum. Bu bildiklerim ile Microsoft'a kendimi tanıtan bir dakikalık video atarak staja seçilmiş oldum.

Son teknolojilerden haberdar olmak için önde gelen kişilerle network kurun. Her alandan çevre edinmeye çalışın. Ayrıca, okurken en az bir dönem bir yerlerde çalışın. Çalışma yeriniz bölümünüzle alakalı olsun tabii :) Her çabanız ileride size yol, su, elektrik olarak geri dönecektir. Bol bol iş başvuruları yapın. Kabul edilmeseniz bile en azından tecrübe edinmiş olursunuz.

Adım 4 - Araştırmacı ve Planlı Olun

Unutmayın disiplin, merak ve heyecan olmadan hiçbir şey olmaz. İşinizi severek yapın. Güncel haberleri sürekli takip edin. İnsanlar yeni teknoloji haberlerini ilk sizden duysunlar. Son popüler teknolojiler; internet of things (IoT), endüstri 4.0, yapay zeka, big data, makine öğrenmesi ve blockchain konularında en az birer döküman okumuş olun. Çoğu mühendis daha big data’dan habersiz. Sizler böyle olmayın.

Ayrıca bkz. Yapay Zekanın Hayatımızdaki Yeri

Projelerinizi araştırırken yüzlerce sitede dolaşacaksınız ve bu siteleri tarayıcıda yer imlerine eklemeniz düzen açısından pek sağlıklı olmayacaktır. Bunun için Evernote gibi uygulamalar kullanarak gezindiğiniz siteleri kategorilendirip saklayabilirsiniz.

Haftalık program hazırlayın. Ders çalışma saatiniz, kitap okuma saatiniz belli olsun. Gününüz plan doğrultusunda ilerlesin. Bunun için de “yapılacaklar listesi” hazırlamada kullanılan Wunderlist uygulamasını ve Trello’yu kullanabilirsiniz.

Ayrıca bkz. Proje Yönetimi İçin Faydalı Uygulamalar

Adım 5 - Faydalı İçerikleri Takip Edin

Teknoloji sektöründeki kıdemli kişilerin konuşmalarını izleyin, onlara mail yoluyla sorular sorun. Çok eğlenceli bir aktivite olan, podcast dinleme kültürü oluşturun kendinizde. İnanın podcast dinlemek sizi ayrı bir havaya sokacaktır. Spotify podcastleri gayet hoştur, tavsiye ederim.

Türkçe Podcastler için Buraya Tıklayın.

1. sınıftan itibaren konferanslara ve kurslara katılmaya çalışın. Örneğin, Akademik bilişim kursları sizin için bir başlangıç olabilir.

Her ay 25–30 lira bütçe ayırarak internetten online eğitimler satın alabilirsiniz veya bir teknoloji kitabı alıp okuyabilirsiniz. Udemy sitesinde sık sık indirim olmakta, denk geldiğinizde 25 liraya çok güzel eğitimler bulabilirsiniz ve bunun dışında da youtube kodlama öğrenebilmek için çok büyük bir platfrom.

Son olarak, bilgisayar mühendisliğinde okumayı düşünenler ve yazılıma meraklı olanlar için beğendiğim film, kitap ve eğitimleri paylaşarak tüm üniversite adaylarına başarılar diliyorum..

Kodlama Öğrenmek İçin Eğitim Kaynakları
 +  turkcekaynaklar.com
 +  gelecegiyazanlar.turkcell.com.tr
 +  www.acikakademi.com/portal/egitimler/
 +  w3schools.com
 +  stackoverflow.com
 +  medium.com
 +  www.tutorialspoint.com/index.htm
 +  Yazılım Bilimi (Youtube)
 +  BilgisayarKavramlari (Youtube)
 +  udemy.com
 +  thenewboston (Youtube)

İzlenesi Film ve Diziler
 +  3 Idiots,
 +  Chappie,
 +  Ex Machina,
 +  The Imitation Game,
 +  Matrix,
 +  Her,
 +  Black Mirror,
 +  Silicon Valley,
 +  Mr. Robot,
 +  Westworld,
 +  Citizenfour: Edward Snowden Belgeseli,
 +  Inside Bill's Brain: Decoding Bill Gates,
 +  The Great Hack - Netflix Dizisi
 +  Explained - Netflix Dizisi
gibi diziler ufkunuzu açacak ve bilgisayar mühendisliği hakkında bir şeyler öğrenmenizi sağlayacaktır.

Okunası Kitaplar
 +  Zihnin Geleceği - Michio Kaku
 +  Sapiens, Homo Deus ve 21. Yüzyıl için 21 Ders Serileri - Yuval Noah Harari
 +  Sofie'nin Dünyası - Jostein Gaarder
 +  Incognito - Beynin Gizli Hayatı - David Eagleman
 +  Olasılıksız - Adam Fawer
 +  Empati - Adam Fawer
 +  Algoritmalar (Teoriden Uygulamalara) - Prof. Dr. Vasif Nabiyev
 +  Veri Yapıları ve Algoritmalar - Çölkesen
 +  Github Temelleri
 +  Big Data - Thomas Davenport

...

Ekstra Tavsiyeler*

- Sosyal mecralardan kendi üniversiteniz dışındaki diğer üniversitelerin sosyal medya hesaplarını da takip edin. Bir etkinlik olduğunda haberiniz olur. Yahut gözünüz Eventbrite etkinliklerinde olsun. Ücretsiz etkinlikleri yakalayabilirsiniz.

- Bir konuyu çalışırken öğrendiğiniz bilgileri kağıda dümdüz yazmak yerine daha görsel efektlerle yazarak aklınızda kalmasını sağlayabilirsiniz. Mesela önemli bir bilgiyi büyük boyutlarda yazmak, önemsizleri küçük boyutta yazmak gibi, veya renklendirme ve şematik gösterme yöntemlerini kullanabilirsiniz.

- Olası iyi bir fikir için her zaman yanınızda kağıt ve kalem bulunsun. Unutmamak için bu fikri yazabilirsiniz.

- Mobil uygulama yazarak kendinize ek gelir yolları oluşturun.

- Felsefe ile az da olsa uğraşın. Size daha iyi düşünebilmeyi öğretecektir.